İran’la Kalıcı Barış Mümkün mü?

İran ile kalıcı bir barıştan bahsetmek, devrimlerinin temelini oluşturan yayılmacı emelleriyle ters düşer. Humeyni’nin hedeflediği “Şii Hilali” nihai amaç değildir. Humeynici İran, bölgede genişleme yoluyla küresel bir güç olmayı hedeflemektedir. Bu bağlamda İran Dışişleri Bakanlığı’yla yakın ilişkisi bulunan İranlı araştırmacı “Keyhan Barzegar” şöyle der: “İran’ın meseleleri küresel konularla bağlantılı olduğundan, bölgesel gücün artırılması ve İran’ın rolünün genişletilmesi, genişleme hedeflerine hizmet edebilir ve güvenlik tehditlerini uzaklaştırabilir.”

Gerçek şu ki, İran, Arap bölgesindeki yayılmacı hedeflerini gerçekleştirmek için kültürel istiladan, demografik değişikliklerden ve bu ülkelerde siyasi ve askeri kollar oluşturmaktan faydalanmıştır. Doğrudan savaşlara girmeden, kontrollü gerilimler yoluyla birçok Arap ülkesinde nüfuz kazanmayı başarmıştır.

Irak’ta İran, Abbasi Halifeliği’nin merkezi olan Bağdat’ı bir İran eyaletine dönüştürmeyi başarmıştır. İranlı siyasetçilerin kendi ifadeleriyle, Amerika’nın Irak’a girişini kolaylaştırmış, ardından ABD ile rolleri paylaşarak yönetimi ele geçirmiştir. Ayrıca, Velayet-i Fakih ideolojisi aracılığıyla mezhepçi kargaşalar çıkarmış ve bu kargaşaları kullanarak Arap ve İslam ülkelerinde istikrarsızlık üretmiştir. İran’ın bölgedeki faaliyetlerinde Şiiliği yaymak, yalnızca bir “Truva Atı” rolü üstlenmiştir; çünkü Fars milliyetçiliğini teşvik etmek Arap dünyasında kabul görmemektedir.

Araplarla İran arasında barış, İran’ın genişleme hedeflerinden vazgeçmesi anlamına gelir ki bu, İran projesinin temelini oluşturan emellere terstir. Bu nedenle, İran ile kalıcı barış ihtimalleri, Siyonist rejimle barış ihtimallerinden daha düşük bir gerçekleşme şansına sahiptir. Bu durum, yalnızca Arapların bakış açısından değil, İran’ın tarihi anlamda bir sömürgecilik projesi olarak nitelendirilebilecek yaklaşımından kaynaklanmaktadır.

Araplar ve İran arasında kalıcı barışın imkansızlığını vurgulamak, düşmanca ya da kışkırtıcı bir ifade değildir. Bu, bir hayal ve vehmin sona erdirilmesi ve her Arap ve İslam toplumunda iç birlik sağlanması için bir gerekliliktir. Ayrıca, bu devletler arasında asgari düzeyde bir fikir birliğinin oluşturulması, varolma mücadelesinde bir zorunluluktur. İran’ın Irak, Suriye ve Yemen’deki genişlemesinin, Mekke ve Medine’ye geçiş kapısı olduğu gerçeğiyle ciddi bir şekilde yüzleşilmelidir.

İran’ın politikalarının ve uygulamalarının, toplumsal kesimlere ifşa edilmesi ve kültürel ve fikrî sızmalara karşı koyulması gerekmektedir. Tüm bu adımlar, meşru savunma tedbirleridir. Haydi, başlayın ey millet!

Aksa’nın Tufanı
Büyük yazar, değerli kardeşim
İhsan el-Fakih

Tercüme: Ahmet Ziya İbrahimoğlu
01.01.2025 Üsküdar

Üstte tercümesi olan makaleyi okuyanların, konu ile ilgili aşağıdaki tercüme makaleyi de okumasını tavsiye ediyorum:👇

Fitnenin Başlangıcı… İsmail Safevi

Ona karşı olanlar için ne kadar da büyük bir fitneye yol açtı!

İran veya eski adıyla Fars, Müslümanlar tarafından fethedildiğinden bu yana, İslam dünyasında canlı bir alan ve bir medeniyet bağlayıcısı olmuştur. Orada, Tâhîrîler, Sâmânîler ve Safâriyeler gibi mahalli İslam devletleri kurulmuştur. Evet, kısa bir süre Şii Büveyhîler tarafından yönetilmiş olsa da, halkın sosyal dokusu, Sünni İslam inancını muhafaza etmiştir. İran, Selçuklular ve Horasanlılar gibi büyük devletlerin etkisi altından geçtikten sonra, Moğollar tarafından işgal edilerek kendi devletlerini kurmuşlardır.

Fars, aynı zamanda Ray, Tus ve Nişabur gibi önemli İslam medeniyet merkezlerine ev sahipliği yapmıştır. Bu şehirler, İslam dünyasının doğusunda en gelişmiş şehirler arasında yer almakta olup, pek çok büyük Sünni âlim ve imamın yaşadığı yerlerdi. Bu âlimlerin arasında İmam Müslim, İbn Mâce, el-Hâkim en-Nîsâburî, Ebû Dâvûd ve diğerleri yer almaktadır. Hepsi de Fars kökenli olup, Sünni inancına bağlıydılar. Sonuç olarak, İran, diğer Müslüman toprakları gibi Sünni bir ülke olarak kalmış, ta ki 907 Hicri (1501 M.) yılında Safevi Devleti kurulana kadar.

Safevi Devleti, ülkenin tarihini değiştiren bir dönüm noktası oldu. Bu devletin kurucusu İsmail Safevi, Sünni Müslümanları hedef alarak onları kökünden kazımayı ve Şii Oniki imam mezhebini İran’a yerleştirmeyi amaçladı.

Safevi devleti, Şii mezhebinin ve aşırı Şii inançlarının savunucusu olan, kanlı bir hükümdar olan Şah İsmail tarafından kuruldu. Azerbaycan’ın Erdebil şehrinden gelen Şah İsmail, Safevi tarikatının radikal üyeleriyle birlikte, Fars bölgesindeki siyasi kargaşayı fırsat bilerek, Türkman emirliklerini ortadan kaldırdı ve bir Şii İmamî devleti kurdu. Bu devlet, Sünni Müslümanlara karşı yoğun bir kin besliyordu.

Şah İsmail, İran’ı Şii yapmak için canla başla çalıştı, inançlarını kılıçla yaymaya başladı ve yüzbinlerce Sünniyi katletti. Şah İsmail, katı bir şekilde düşmanlarına zulmederek annesini bile öldürdü. Onun zulüm yöntemleri oldukça vahşiydi; düşmanlarının cesetlerini çıkarıp yakar, kinini bu şekilde tatmin ederdi. İran’ı, Sünni bir ülke olmaktan çıkarıp, Şii bir ülke haline getirdi. Sosyal ve siyasi açıdan, Fars, Orta Asya’daki diğer Müslümanlardan ayrılarak, Sünni çoğunluktan azınlık haline gelen bir Sünni halkla karşı karşıya kaldı.

İsmail Safevi’nin zulmü sadece İran ile sınırlı kalmadı; Irak’a da saldırdı, Bağdat’ı işgal etti ve oradaki Sünnileri katletti. Ayrıca Osmanlı Devleti’ne karşı savaş açarak, Osmanlıların Avrupa’daki cihadını engellemeye çalıştı, Avrupa’daki Haçlı güçleriyle ittifak kurarak Osmanlılara karşı iş birliği yaptı. Bunun yanında, Horasan’a yöneldi, Özbeklerle savaştı ve bu bölgeyi Rusların ilerleyişine açık hale getirdi. Şah İsmail 930 Hicri yılında hayatını kaybetti.

Safevi halefleri, onun suçlu politikalarını takip etmeye devam ettiler. 1736 yılında Safevi Devleti’nin çökmesinin ardından, Kaçar Devleti, Şii bir toplum devraldı ve 20. yüzyılda Pehlevi yönetimi ile seküler bir egemenlik kuruldu. Ancak 1979’da Şii İmamî ve Fars milliyetçi bir devrimle Safevi ideolojisi yeniden dirildi.

Rejim, Safevi Devleti’nin yeniden inşa edilmesini ve eski Fars İmparatorluğu’nu geri getirmeyi hedeflemekteydi. İran şu anda, Sünnilere karşı derin bir kin ve düşmanlık beslemekte, aynı zamanda İslam dünyasında dahili bir işgal gerçekleştirmektedir. Afganistan’a, Irak’a, Yemen’e, Lübnan’a ve Suriye’ye müdahale ederek Safevi ideolojisini yaymaya ve bölgesel egemenliğini pekiştirmeye çalışmaktadır.
KAYNAK:👇
Safevi Devleti Tarihi, Hüseyin Mûnis, İslam Tarihi Atlası, Muhammed Süheyl Takûş