Sen Alevi misin?

Şair Abdullatif Ali şöyle diyor:

Sen Alevi misin?!

Öyleyse: Bu mesajı oku!

Ben, doğuştan Alevi, mezheplerin, tarikatların ve dinlerin başkalarıyla ilişkilerimde bir anlam ifade etmediği laik biriyim. 71 yaşındayım, Halep Üniversitesi Hukuk Fakültesi mezunuyum. On bir yıl önce emekli oldum ve merhum babamın altmış beş yıl önce inşa ettiği evde sürekli ikamet ediyorum. Edebiyat, şiir ve siyasetle ilgileniyorum ve eski siyasi rejime açıkça muhalefet eden az sayıdaki kişiden biriyim. Kendilerini Alevi olarak hisseden, Alevi gibi düşünen, davranan, hareket eden, tutum alan ve olaylara, meselelere ve kişilere Alevi perspektifinden bakan Suriyeli Alevilere seslenmek istiyorum.

Sevgili Alevi dostum,

Muhtemelen dar çevrende doğdun, büyüdün ve temel inançlarını, kabullerini ve itikatlarını edindin. Bu çevre, zalimlerin rejimine bağlılarla doluydu; rejim, mezhebin mensuplarının yönetimde ve idarede varlıklarını sürdürmelerini sağladığına ve herhangi bir sarsıntının tüm mezhep üyelerine felaket getireceğine inandırdı. Onlar, tarih boyunca mezhebi inançları nedeniyle “Sünni” rakipleri tarafından zulme ve dışlanmaya maruz kalmış “zayıf bir azınlık” olarak görülüyorlardı.

Bunu neden söylüyorum ve bundan eminim? Çünkü zulüm rejiminin kurucusu ve en büyük mimarı, elli dört yıl önce iktidara geldi. Ondan önceki duruma şahit olan ve siyasi olgunluğa erişmiş olanlar bugün ya yaşlı ya da ölüdür. Şans eseri, ben onlardan biriyim; Kasım 1970’te on yedi yaşındaydım ve o zamandan beri devletin tüm varlıklarını sistematik olarak yok eden, Suriye’yi kendi çiftliğine dönüştüren, ailesinin çiftliği haline getiren ve bu nedenle “kurucu” unvanını hak eden kişinin karşısında duruyorum.

“Kurucu Lider ” döneminden önce Suriye, mezhepçilik hastalığından kurtulma yolunda yavaş ama sağlam adımlarla ilerliyordu. Bunu biraz detaylandırayım: En yakın arkadaş grubum, Alevileri, Sünnileri ve Hristiyanları bir araya getiren bir demetti ve aramızdaki iletişim seviyesi, okulda, sokakta ve evlerde geceyi gündüze bağlıyordu; bu lanet hastalıktan en ufak bir rahatsızlık duymadan. Hayatta kalanların o güzel günleri unuttuklarını sanmıyorum. Belki de şu isimleri saymak faydalı olur: Velid Ağa, Muhammed Dib Berris, Ömer Glevenci, Yasir Şuğri, Tevfik Saidî, Hasan Hermuş, Adil Sus, Halid Merkabî, Halid Acil ve Nevaf Akku. Her biri, aramızdaki saf, temiz ve harika ilişkilerin bir örneğiydi; hiçbir şekilde bozulma veya bulanıklık sızmazdı. Sonra korku krallığının kurucu lideri geldi ve Suriye için akla gelebilecek en kurnaz ve tehlikeli yolu planladı, düzenledi ve uyguladı; bu yol, Suriyeliler olarak kendimizi nefret, bölünme ve kan denizinde bulduğumuz yoldu. Bu yol, onun iktidarının ebedi kalmasını, çocuklarının ve torunlarının onu miras almasını garanti eden en iyi yol olarak gördüğü yoldu. Bu yol, Suriye’yi, hırslıların paylaştığı, ekonomisi, parası, eğitimi, sağlığı olmayan parçalanmış bir varlık haline getirdi. Gerçek dış düşmandan ülkenin sınırlarını, gökyüzünü ve suyunu koruyan ulusal bir ordu bile yoktu. Ordu, onun elinde savaş doktrinini kaybetti, ahlaki değerlerini yitirdi, hiyerarşik düzeni bozuldu ve yolsuzluk, çıkarcılık, rütbe satın alma, askerlerin subayların ev ve çiftliklerinde hizmet etmesi gibi dünyada eşi görülmemiş uygulamalar yayıldı. Ülkenin tüm idarelerinin, bakanlıklarının, kurumlarının ve ordusunun, ailenin iktidarını ebedileştirme projesine hizmet etmesini düzenleyen gerçek sinir sistemi, kanser gibi büyüyen ve dairelere, evlere, kurumlara, üniversitelere, okullara ve hatta çocuk yuvalarına sızan “güvenlik cihazları” idi.

Kurucu lider, Suriye’nin bileşenlerine az ya da çok zarar vermişse de, Alevi mezhebine verdiği zarar en büyük ve en korkuncuydu. Onlar, kendilerine ne olduğunun farkına vardıklarında, rejimin elinde bir araç ve ülkeye ve insanlara karşı işlediği suçların bir aracı haline gelmişlerdi. Suriye, küçük zalim oğluna karşı ayaklandığında, Aleviler iktidarın gölgesinden çıkmakta zorlandılar. Dünya çapında herkesin şahitlik ettiği gibi, başlangıçta barışçıl olan halk hareketi, birkaç ay sonra rejim ve ordu baskısıyla silahlı bir harekete dönüştü. Rejimin, olanları “meşru düzenli orduya karşı silahlı mezhepçi terörist çetelerin savaşı” olarak gösterme planı başarılı oldu. Aleviler, ordu onların çocukları olduğu için ordudan nasıl vazgeçebilirlerdi? Halk hareketi, onları hedef alan mezhepçi bir hareket olduğu için nasıl destekleyebilirlerdi? Evet, rejim, barışçıl hareketi çarpıtma ve tamamen farklı bir şeye dönüştürme konusunda başarılı oldu; böylece Alevileri arkasında toplama ve onları vatanlarının diğer evlatlarına karşı konumlandırma konusunda da başarılı oldu. Bu durum, onun ömrünü uzattı ve Suriye’yi, ordusunu ve silahlarını yok etme görevini tamamlamadan önceki kaçınılmaz düşüşünü erteledi.

Bugün, rejim düştü ve Suriye, bağımsızlığından bu yana ilk kez ulusal bir ordusu olmadan kaldı. Onun insanlığın vicdanını dünyanın her yerinde şoke eden dehşetleri ortaya çıktı. Ülkenin servetini ve kamu malını yağmalamadaki açgözlülüğü ifşa oldu. Sembolleri fareler gibi kaçtı ve aldatılmış askerleri ve şok olmuş ailelerini arkalarında bıraktılar; sanki bir çöp torbasını çöp kutusuna atıyorlardı. Sizin tutumunuz ne olacak?

Sevgili kardeşim, dostum ve çevremden olan Alevi,

Suçlu rejimin bilinçaltına yerleştirdiği korkularını birkaç günlüğüne anlıyorum. Bu birkaç gün geçti; şimdi ne görüyorsun? Sünni rakibin seni yuttu mu? Köylerine saldırdı mı? Evinize baskın yaptı mı? Üniformasını çıkarıp silahını atan askeri oğlunu Heyet’in unsurları alıkoydu mu?

Dinle dostum,

Sünni kardeşinin sana uzattığı el uzun süre uzatılmış kalmayabilir ve ona karşı olumsuz tutumun başka bir yanlış ve utanç verici bir duruştur. Hemen meydanlarda onunla buluşmaya koş, elini onun eliyle birleştir ve bulutların dağılması ve zorbanın yok olması şerefine onunla dans et. Özgür Suriye, geleceğin Suriye’si, ikinizin ellerine ve tüm Suriyelilerin ellerine ihtiyaç duyuyor ki, eski rejimin onu sonsuza dek gömmeye çalıştığı derin çukurdan çıkıp yükselebilsin.

Bana “Bazı ihlaller var” deme; çünkü elli yıl boyunca onların binlercesine tanık oldun ve onlara karşı hiçbir şey yapmadın, hatta çoğu senin ellerinle oldu. Devletin tüm yetkilerinin yokluğunda sadece birkaç günlük geçici bir otoritenin sınırlı ihlallerine mi takıldın? Bu mesajın başında belirttiğim konumumdan şahitlik ediyorum ki, Heyet unsurlarının şu ana kadar yaptıkları beni son derece olumlu bir şekilde şaşırttı. Yetmiş yaşım ve zayıf enerjime rağmen, bu zorlu geçiş dönemini güvenle atlatmak için yapılan çabalara destek olmak üzere bana verilecek her türlü küçük veya büyük rolü üstlenmeye hazırım; ya senin yaşında bir genç olsaydım?

Haydi,

Hemen kalk ve sana en yakın meydanda hâlâ devam eden kutlamaya katıl, bir saat bile kaybetme; çünkü kaybettiğin, geleceğin Suriye’sinde onurlu bir vatandaş olarak sana yakışandan daha fazlaydı.

Tercüme: Ahmet Ziya İbrahimoğlu
14.01.2025 Üsküdar