Gençleri Bilmem Ama 40 Yaş ve Üstü Bu Yazıyı Okumalı ..

Kırk Yaşına Dair Bir Öz Değerlendirme

Altı yıl önce kırk yaşına girdiğimde bu satırları yazmıştım ve bugün yeniden paylaşmak istiyorum.

Kutsal kitabın şu ayeti kulaklarımı çınlattı:
“Nihayet olgunluk çağına erişip kırk yaşına varınca, dedi ki: ‘Rabbim, bana ve anne babama lütfettiğin nimetlere şükretmemi, razı olacağın salih ameller işlememi sağla ve soyumda bana iyilik ver. Şüphesiz ben sana yöneldim ve ben Müslümanlardanım.’” (Ahkâf, 46:15)

Bu ayeti düşündüğümde, kırk yaşın insana olgunluk, ciddiyet ve sorumluluk yükleyen bir dönemin işareti olduğunu anladım. Orta yaş krizinden veya psikolojik değişimlerin neden olduğu bir kaostan ziyade, bu yaş dönemi, geçmişin, şimdinin ve geleceğin anlamları arasında gidip gelen bir farkındalık dönemiydi.

Geçmiş ve Gelecek Arasında Bir Dönem

Kırk yaşına ulaştığımda, kendimi geçmişin karmaşıklığı, coşkusu ve zaman zaman anlamsızlığı ile geleceğin ağırbaşlı bakışları arasında bir köprüde buldum. Geçmiş, hatıralarını taşırken gelecek, daha olgun ve sorumlu olmamı bekliyordu. Geçmişi değerlendirmek ve geleceği hazırlamak üzere bir hesap verme anına çağrılmış gibi hissettim.

Hayatı Sorgulama ve Ölümün Farkındalığı

Ansızın kırk yaşına vardığımda, “Sonsuz hayatım için ne hazırladım?” diye düşünmeden edemedim. Saçlarımda beliren beyaz telleri artık yüzeysel bir şekilde değerlendirmiyor, onları yaklaşan sonun habercisi olarak görüyordum. Geçmişin muhasebesi, bana şu hatırlatmayı yaptı: “Sen günlerin toplamısın; her geçen gün, senden bir parça alır.” Geriye kalan günlerin, geçenlerden daha az olma ihtimali karşısında, bu gerçekle yüzleştim. Ancak umudumu yitirmememi sağlayan şu söz, bana denge sağladı: “Kalan ömrünü iyi değerlendir, geçmişteki ve gelecekteki tüm günahların bağışlanır.”

Aile Hatıralarının Değeri

Kırk yaşına geldiğimde, çocukluğum ve aileyle geçirdiğim anılar zihnimde bir Niagara Şelalesi gibi akmaya başladı. Sabah ekmeğinin kokusuna, ailece aynı sofrada sadece bedenlerimizin değil, kalplerimizin de bir araya geldiği kahvaltılara, dedemin şefkatli kollarında geçmişin kokusunu duyduğum o anlara özlem duydum. Şimdi, şehir hayatının hırsları arasında bu anıların değerini daha iyi anlıyorum.

Gençlik Heyecanlarının Yerini Olgunluğa Bırakması

Bir zamanlar kalemimin aceleciliğiyle, tıpkı ilk kez aşık olan bir gencin heyecanı gibi, ölçüsüz şiirler yazdığım günleri düşündüğümde gülümsüyorum. Ama bugün, o aceleci kalemin artık benim cehaletime yardım edemeyeceğini biliyorum. Bir bilgenin dediği gibi: “Kırk yaşına vardığında, cehalet seni terk etmelidir.”

İdeolojik Çıkmazlardan Evrensel Bir Farkındalığa

Gençliğimde, Müslüman gruplar arasında bir doğru arayışına dalmıştım. Ancak zamanla, insanların mutlak iyilik ya da kötülükten uzak olduğunu ve hakikat ile adaletin kişilere veya gruplara bağlı olmadığını anladım. Bugün, İslam ümmetine doğrudan aidiyetimi hissetmek, bu dünyadaki en büyük kimliğimdir.

Hatalardan Ders Çıkarmak

Hayatta bazı dönemlerde büyük umutlar bağladığım şeylerin hüsranla sonuçlandığını gördüm. Ancak bugün biliyorum ki sevgi ve nefreti ölçülü yaşamak gerekir. Peygamber Efendimiz’in şu hadisi her zaman rehberimdir:
“Sevdiğini ölçülü sev, bir gün düşmanın olabilir. Nefret ettiğinden de ölçülü nefret et, bir gün dostun olabilir.”

Hayatın Yaprakları: Bir Kırk Yaş Yolculuğu

Hayat, okuduğumuz ve hala okunmayı bekleyen yapraklardan ibarettir. Belki de hikayemin en güzel bölümü henüz gelmedi. Bir zamanlar, Hindistan’ın bağımsızlığından 12 yıl önce, Jawaharlal Nehru kendi otobiyografisini tamamladığında şöyle demişti:
“Hayatımın bir bölümü sona erdi, yeni bir bölüm başlamak üzere. Acaba bu bölüm ne içerecek? Kimse bunu tahmin edemez çünkü hayatın gelecek yaprakları mühürlüdür.”

Sonraki yıllar ona Hindistan başbakanlığına yükseldiği haberini getirdi. Politik kariyerinin zirvesindeyken bile, kitabının henüz açılmamış bölümlerinin olduğunu hissediyordu.

Kırk Yaşın Ardından Yeni Umutlar

Kırk yaşıma ulaştığımda, aklımda tek bir düşünce vardı: Gelecek daha iyi olmalı. Geri kalan nefeslerim, geçmişin bir kopyası olmamalı. Bu düşünceyi benden önce belki de en güzel şekilde Amerikan Müslüman boksör Muhammed Ali dile getirmişti:
“Eğer kırk yaşımda hâlâ yirmi yaşımda söylediklerimi söylüyorsam, demek ki hayatımdan yirmi yılı boşa harcamışım.”

Değişim ve Sabit İlkeler

Geçmişim tamamen karanlık değildi. Hayatımda takdir ettiğim en büyük şey, duruşlarımı sabit ilkelerle karıştırmamış olmamdır. Bir ilkeye sadık kalmak, her durumda aynı duruşu sergilemeyi gerektirmez; bu, ölü bir bedenin hareketsizliği olurdu. Bu anlayışa sadık kalmayı umuyorum. Dönüş yolunu her zaman açık bırakmak, bundan utanmamak, benim için vazgeçilmezdir.

Yanlış Anlaşılmalar ve Tutkulu Arayış

Uzun bir yolculuğun ardından, kendimi çoğu zaman yanlış anlaşılmış bir insan olarak görüyorum. Belki başkaları beni çelişkili buluyor, bazen duygusal yaklaşımlarım nedeniyle eleştiriyor, hatta kargaşa yaratan bir yazar olduğumu söylüyor. Ancak şunu biliyorum: Ben bir fark yaratmak istiyorum. Ve unutulmamalıdır ki Allah her şeyi kontrol eden kudrettir; ancak insanların çoğu bunu bilmez.

İhsan el-Fakih
10 Aralık 2018

Tercüme: Ahmet Ziya İbrahimoğlu
26.12.2024 Üsküdar