İngilizler Filistinlileri Kiminle ve Nasıl Aldattı?

1936 yılında İngiltere, Filistin direnişini sona erdirememiş ve bu direniş, işgal altında olan Filistin’deki İngiliz güçlerini kışlalarına hapsedecek kadar etkili olmuştur. Bunun üzerine, Abdülaziz bin Suud’un bu görevi yerine getirmesi için kendisine görev verilmiştir. Abdülaziz, Filistinli önde gelen isimlerle irtibat kurmuş ve onlara, Filistin topraklarında kendi devletlerini kurma taleplerini yerine getireceğini vaat etmiştir. Filistinli liderler, Suudi Arabistan’ın arabuluculuk teklifine olumlu cevap verdiklerinde, Arap ülkelerinin yöneticileri şu çağrıyı yapmışlardır:

“Filistin’deki sevgili Arap evlatlarımıza, Filistin’deki mevcut durumdan dolayı büyük üzüntü duyduk. Biz, Arap kralları ve Emir Abdullah bin Hüseyin ile birlikte, sizlere sakinleşme çağrısında bulunuyoruz. Kan dökülmesini engellemek adına İngiltere hükümetinin iyi niyetine güvenerek, adalet sağlama arzusunu destekliyoruz.”

Abdülaziz bin Suud’un 1936 Direnişini bastırmadaki rolüyle ilgili olarak John Philby, Dahran’da verdiği bir konferansta şunları dile getirmiştir:

“İngiliz liderliği, bu katkımızı büyük bir memnuniyetle karşılamış ve biz de bu gayretimiz sebebiyle üç onur madalyası almış olduk: biri bana, biri Abdülaziz’e ve biri de Faysal’a (Abdülaziz’in oğlu). Bu tarihî dönemi, sadık dost Abdülaziz bin Suud’un üstlendiği bu önemli rol sayesinde başarmış olduk. Kendisine duygusal bir teşekkür mektubu gönderildi ve bu, herkesin başaramadığı bir görevdi. Filistin’deki Yahudi liderler de bu Suudi gayretlerini memnuniyetle karşıladılar.”

John Philby, bu sürece dair hatıratında şöyle demiştir:

”… Ürdün Emirliği’ne iki ay önce varmamın ardından Filistin’e bir ziyaret düzenledim. Filistin’de direniş yeni başlıyordu ve İngilizler bu durumdan büyük bir endişe içindeydi. Bazıları, direnişi durdurmak için Emir Abdullah bin Hüseyin’i arabulucu olarak teklif ettiği, ancak, Abdullah’ın Filistinliler arasında etkisi olmadığını bildiğim için bu fikri desteklemedim ve onun başarısız olacağını gördüm. Bunun yerine, dostumuz Abdülaziz bin Suud’un arabuluculuğunun daha etkili olacağını düşündüm. Abdülaziz’in arabuluculuk teklifine Filistinli liderler hemen olumlu cevap verdiler. Abdülaziz, onlara verdiği sözlerin güvenilir olduğuna dair yemin etti: ‘İngiliz dostlarımız, Filistin meselesini Filistinlilerin lehine çözme konusunda bana söz verdiler. Bu taahhüdün sorumluluğunu üstleniyorum.’”

Abdülaziz, görevini tamamen başarıyla tamamladığından emin olmak için oğlu Faysal bin Abdülaziz’i Kudüs’e gönderdi. Faysal, Kudüs’te devrimci liderlerle yaptığı toplantıda şunları söyledi:

“Babam Abdülaziz beni bu görevle sizlere gönderdiğinde iki sevinç yaşadım. Birincisi, Mescid-i Aksa’yı ziyaret etmek ve Kudüs’te namaz kılmaktı. İkincisi ise bu devrimcilerle buluştuğum için, gayretlerinin boşa gitmediğini, direnişlerinin, dostumuz Büyük Britanya’nın dikkatini çektiğini müjdelemektir. Britanya, Filistin’e gösterdiği ilgiyi babama ileterek, Filistinlilerin umutlarını boşa çıkarmayacağına dair teminat vermiştir.”

“Ve Britanya’nın iyi niyetine dair edindiğim bilgilere dayanarak, size yemin ederim ki, Britanya verdiği sözde samimidir. Babama, Filistin meselesini çözeceğine dair kesin bir taahhüt vermiştir!”

O gün, ünlü Filistinli şair Abdürrrahim Mahmud (1948’de Şeceret’te şehit düşmüştür), samimi bir şekilde ve mümin bir asker olarak, “Nücümü’l-Suud” adlı şiirini Faysal’ın önünde ezberden okudu. Sanki, Sykes-Picot anlaşmasına dayalı Arap yönetimlerinin Siyonist projeye nasıl dâhil olduklarını ve bugün Bahreyn Konferansı ve Yüzyılın Anlaşması ile ne gibi gelişmeler yaşandığını biliyor gibiydi. Şair, Faysal ve babası Abdülaziz’e hitaben şöyle dedi:

“Ey Prens, gözlerimin önünde bir şair var, Acı şikayetlere boğulmuş göğsüyle,
Mescid-i Aksa’ya mı geldin ziyaret etmeye,
Yoksa kaybolmadan önce veda etmeye mi”

“Bir yasak, her kaçak bir hırsıza satılmakta, Her dolandırıcıya dört yol açılmakta. Ve yarın, ne olacaksa, sadece. Bizim için dökülecek gözyaşları ve kırılacak dişlerimiz kalacak.”

Filistin halkının direnişine Suudi Arabistan’ın katkısını tanıyan ABD Başkanı Roosevelt, II. Dünya Savaşı sonrasında 1945 yılında Süveyş Kanalı’ndaki Amerikan savaş gemisi (Quincy) üzerinde Abdülaziz bin Suud’a “Büyük Arap Lideri” unvanını verdi. Roosevelt, şunları söyledi:

“Abdülaziz, seni sadece Arapların en büyük lideri ve Müslümanların tek büyük önderi olarak gördüğümüz için değil, bize olan sadakatinden dolayı da takdir ediyorum. Ne kadar büyürsen büyü, senin değişmeyeceğine eminim, çünkü sen bizim için paha biçilmez bir hazine gibisin. Sana teminat veriyorum ki, ticari, ekonomik, askeri ve dostane ilişkilerimiz giderek daha sağlam temellere oturacak, çünkü her birimiz ortak çıkarlarımız için gayret sarf ediyoruz.”

“Filistin meselesinin çözülmesi, dağılan Yahudi halkını rahatlatmak için gereklidir. Kabül edip iman ettiğiniz İslam dini, tüm semavi dinlere saygı gösteren, sevgiyi ve kardeşliği öğreten bir dindir. İslam, tüm peygamberlere ve onların getirdiklerine inanır.”

“Yahudiler, bize sizden daha yakınlar,” diye ekledi Roosevelt, “Araplar ve özellikle Filistinliler arasında, onları kabul etmeleri ve herkesin Sami evlatları olduğu gerçeğini anlamaları için gayretlerinizi iki katına çıkarmanız gerekecek.”

Abdülaziz, Roosevelt’e şu taahhütte bulundu:

“Eğer İsrail devleti Filistin’de ilan edilir ve çok sayıda Filistinli yerinden edilirse, o zaman büyük bir kısmını Aramco şirketinde çalıştıracağız ve diğer bazı projelerde, hatta Suudi Arabistan ve Kuveyt arasındaki çöl köylerinde yerleşim alanları inşa edeceğiz.”

“Ancak, Filistinlilerin, halkımızın içine karışıp kargaşa çıkartmalarından endişe ediyorum. Ama onlara vereceğim tek şey kılıçtır ve her şeyde sizinle birlikteyim, kıyamete kadar.”

(Abdulmecid Hamdan – Filistin Meselesine Bir Bakış, s. 136-137)

Tercüme: Ahmet Ziya İbrahimoğlu
11.12.2024 Üsküdar