İşte Bazı Suriye Gerçekleri ..
İşte Bazı Suriye Gerçekleri ..
8 Aralık’ta Beşşar Esad’ın Rusya’ya kaçmasından bu yana, yeni yönetim, özellikle Ahmed Şaraa, yoğun eleştirilerin ve taleplerin hedefi oldu. Ancak bu eleştirilerin çoğu gerçeklere dayanmamaktadır. Burada bunlardan birkaçını, yani “denizin bir damlasını” ele alacağım.
Misal olarak, Suriye’de askeri bir çözümün mümkün olmadığı söylenirdi. Ancak Esad, Rusya ve İran’ın varlığına rağmen 12 gün içinde askeri bir operasyonla devrildi. Başkan Putin, ülkesinin 4.000 İranlı savaşçıyı tahliye etmeye yardım ettiğini söylüyor.
Şimdi ise Suriye’deki farklı toplulukların, özellikle de azınlıkların güvence altına alınması gerektiği ifade ediliyor. Ancak baba ve oğul Esad rejimleri, 50 yıl boyunca çoğunluğa karşı suç işledi. Yeni yönetimden, örneğin Akabe Bildirgesi’nde yer alan çeşitli şartlara uyması talep ediliyor. Oysa Esad, 24 yıl boyunca hiçbir şarta uymadı. Bazı Arap liderleri onu İran’dan uzaklaşmaya ikna etmeye çalıştı; ancak Esad bu konuyu kötüye kullandı, yalan söyleyerek bunu siyasetin bir parçası olarak gördü ve Rusya’ya kadar zaman tanıdı.
Lübnan meselesine gelince, yeni Suriye’nin Lübnan’ı güvence altına alması gerektiği söyleniyor. Ancak baba Esad Lübnan’ı yönetip zulmetti; oğul Esad ise suikastlar ve baskılarla Lübnan’ı kaosa sürükledi. Şimdi güvence isteyenlerin çoğu, Esad döneminde Şam’a sürekli gidip geliyordu.
Yeni yönetimden, özellikle Irak sınırını güvence altına alması gerektiği ifade ediliyor. Ancak dünya, Saddam Hüseyin’in devrilmesinden bu yana Suriye’nin silah ve milislerin Irak’ın Bukemal sınır kapısından giriş noktası olduğunu biliyor. Suriye’deki milislerden korkulduğu söyleniyor; oysa Irak’ta, özellikle Haşdi Şabi milisleri bulunuyor.
Bazıları, Suriye ordusunun korunması gerektiğini dile getiriyor. Ancak eski videolar, örneğin Cemal Abdunnasır ve Enver Sedat’a ait görüntüler, Suriye ordusunun mezhepçi bir ordu olduğunu ispatlıyor. 2011 devriminden bu yana, ordu, yaşanan ayrılıklar nedeniyle artık mevcut değil. Afgan, Pakistanlı, Iraklı milisler ve Hizbullah gibi gruplar, ordunun yerini aldı.
Bazıları, Suriye’nin bölünmesinden endişe ediyor. Ancak Suriye 2011’den bu yana zaten Amerikan, Rus, İran, Türk ve Kürtler arasında bölünmüştü; bunlardan önce ise İsrailliler vardı. Bazı Suriyeliler, Esad’ın Arap dünyasına geri kazandırılma çabasının, Suriye muhalefetini Esad’ın devrilmesinden önce böldüğünü söylüyor. Bu doğru değil. Muhalefeti bölen, Rusya, İran ve Türkiye’nin garantör olduğu Astana Anlaşması’ydı; Arapların bununla bir ilgisi yoktu.
Yeni Suriye’nin İsrail saldırılarına neden cevap vermediği de sorgulanıyor. Ancak Esad rejimi İsrail’e tek bir kurşun bile sıkmadı. Esad, “uygun zamanda karşılık vereceğiz” sözünü meşhur etti; ancak o zaman hiçbir zaman gelmedi. Hizbullah, İsrail’in partiye içeride ve dışarıda saldırı hakkını tanıyan ateşkesi kabul etti. Milisler, İsrail’in Suriye’deki hedeflerine yönelik saldırılarına rağmen Suriye topraklarından tek bir kurşun bile sıkmadı.
Ahmed Şaraa’nın ABD tarafından terörist olarak sınıflandırıldığı ve Esad’ın Caesar Yasası kapsamına alındığı belirtiliyor. Ayrıca, Türkiye’nin Suriye’yi kontrol ettiği iddia ediliyor. Ancak siyasetin temel ilkelerinden biri, boşlukların her zaman doldurulmasıdır; siyaset boşluktan nefret eder. Dolayısıyla, Şam’a yardım etmekten geri duranlar sorumludur.
Bu tespitler gerçeklerden sadece bir kesit; liste daha da uzayıp gider.
Tarık Alhomayed
Suudi gazeteci, Washington’da muhabirlik yapmış bir isimdir. 2004-2013 yılları arasında Şarku’l Avsat gazetesinin genel yayın yönetmenliğini ve daha önce “Er-Racul” dergisinin genel yayın yönetmenliğini yapmıştır. Medya eğitim programlarında eğitmen, televizyon programı sunucusu ve gazetede siyasi yazardır.
Tercüme: Ahmet Ziya İbrahimoğlu
27.12.2024 Üsküdar
سوريا .. هذه الحقائق،
منذ فرار بشار الأسد، في 8 ديسمبر (كانون الأول)، إلى روسيا، وهناك سيل من النقد والمطالبات للحكام الجدد، وتحديداً أحمد الشرع. والقصة ليست بجدوى ذلك من عدمه، بل إن جل تلك الانتقادات لا تستند إلى حقائق. وسأناقش بعضاً منها هنا، وهي «غيض من فيض».
مثلاً، كان يقال إن لا حل عسكرياً بسوريا، بينما سقط الأسد في 12 يوماً بعمل عسكري، ورغم الوجود الروسي والإيراني، والرئيس بوتين يقول إن بلاده ساعدت في إجلاء أربعة آلاف مقاتل إيراني.
ويقال الآن إنه لا بد من طمأنة المكونات السورية، وتحديداً الأقليات، بينما نظاما الأب والابن أجرما بحق الأكثرية طوال خمسة عقود. وتطالب الإدارة الجديدة بالالتزام بشروط عدّة، منها ما صدر ببيان العقبة.
بينما لم يلتزم الأسد بشيء طوال 24 عاماً، وكان بعض العرب يحاولون إقناعه بالابتعاد عن إيران، واستخدم الأسد هذا الملف أسوأ استخدام، وكان يكذب معتبراً الكذب جزءاً من السياسة، ومنح كل الوقت، وإلى لحظة هروبه، لروسيا.
ويقال إن على سوريا الجديدة طمأنة لبنان الآن، علماً بأن الأسد الأب حكم لبنان، ونكل به، والأسد الابن عبث في لبنان باغتيالات وقمع، وعطل كل مؤسساته، وجل مَن يطالبون بالتطمين بلبنان الآن كانوا يحجون إلى دمشق الأسد!
ويقال إن على الإدارة الجديدة ضمان حدودها، خصوصاً مع العراق، والعالم يعرف أنه منذ سقوط صدام حسين وسوريا هي منفذ السلاح والميليشيات عبر معبر البوكمال العراقي. ويقال إن هناك خشية من الميليشيات بسوريا، بينما الميليشيات موجودة بالعراق، وتحديداً الحشد الشعبي.
ويتحدث البعض عن ضرورة الحفاظ على الجيش السوري، و«يوتيوب» يثبت، وعبر فيديوهات قديمة لجمال عبد الناصر وأنور السادات، أنه كان جيشاً طائفياً. ومنذ الثورة عام 2011 لم يعد هناك جيش بسبب الانشقاقات.
وحلت الميليشيات من أفغان وباكستانيين وعراقيين و«حزب الله» بديلاً للجيش. وفوق هذا وذاك، يخشى البعض الآن تقسيم سوريا، بينما هي كانت مقسمة أصلاً منذ 2011 بين الأميركيين والروس والإيرانيين والأتراك والأكراد، وقبلهم الإسرائيليون.
وبالنسبة لبعض السوريين، يقال إن محاولة إعادة الأسد للحضن العربي تسببت بتقسيم المعارضة السورية قبل سقوط الأسد. وهذا غير صحيح. فما قسم المعارضة هو اتفاق آستانة وبرعاية روسية إيرانية تركية، ولم تكن للعرب علاقة بذلك.
وأيضاً يقال: لماذا لا ترد سوريا الجديدة على الاعتداءات الإسرائيلية، بينما لم يطلق نظام الأسد رصاصة على الإسرائيليين، بل إن الأسد هو مَن رسّخ عبارة «الرد بالوقت المناسب» ولم يأتِ ذاك الوقت إطلاقاً.
كما قبل «حزب الله» باتفاق وقف إطلاق نار يخول إسرائيل حق استهداف الحزب بالخارج، والداخل اللبناني. ولم تطلق الميليشيات رصاصة على الإسرائيليين من الأراضي السورية، رغم كل الاستهداف الإسرائيلي لها بسوريا.
ويقال إن الشرع مصنّف «إرهابياً» من أميركا، وكذلك الأسد تحت قانون قيصر. ويقال إن تركيا تسيطر على سوريا، ومن أبجديات السياسة أن كل فراغ يُملأ، فالسياسة «تكره الفراغ». والتقصير هو ممن ينكفئ الآن عن مساعدة دمشق.
وعليه، هذه لمحة من الحقائق، والقائمة تطول.
طارق الحميد، جريدة الشرق الأوسط
صحافي سعودي، عمل مراسلاً في واشنطن. تدرَّج في مناصب الصحيفة إلى أن أصبحَ رئيس تحرير «الشرق الأوسط» من 2004-2013، ورئيس تحرير مجلة «الرجل» سابقاً. محاضر دورات تدريبية في الإعلام، ومقدم برنامج تلفزيوني حواري، وكاتب سياسي في الصحيفة.